علائم مسموميت چيست و براي درمان آن چه انجام دهيم؟

با گرم شدن هوا، مسموميت غذايي بيشتر مي‌شود. مسموميت غذايي ممكن است توسط خاصيت خود مواد غذايي مثل بعضي از قارچ ها ايجاد شود يا توسط باكتري‌هاي مضر، ويروس‌ها و ميكروب‌هاي موجود در غذا. ما در اين مقاله مي‌خواهيم براي شما همراهان عزيز مجله پزشكي علائم مسموميت غذايي را بيان كرده و چند درمان خانگي براي مسموميت‌هاي خفيف تر بيان نماييم.

مسموميت‌ها مي‌توانند از نوع شديد يا خفيف باشند. اگر مسموميت خفيف باشد، احتياج به درمان خاصي ندارد اما اگر بيشتر از چند روز طول كشيد يا در كودكان و زنان باردار اتفاق افتاد، حتماً بايد زير نظر پزشك اقدام به مصرف دارو نمايند. مسموميت ها با توجه به اين‌كه چه منشائي داشته باشند، علائم متغيري از خود نشان مي دهند اما از شايع‌ترين نوع علائم مي‌‌توان به موارد زير اشاره كرد.

علايم مسموميت

علايم مسموميت ممكن است درست ۱ ساعت پس از خوردن ماده غذايي يا حتي چند روز بعد، خودش را نشان دهد. اصولاً در مسموميت شما چند مورد از موارد زير را باهم تجربه مي‌كنيد.

اسهال: به‌طوري‌كه مدفوع شما آبكي و بيشتر از ۲ بار در روز باشد.

دلدرد شديد: دلدرد كه همراه با گرفتگي عضلات شكم در زير جناق سينه و بالاي لگن اتفاق مي افتد.

استفراغ: استفراغ امري طبيعي در مسموميت است. هنگامي‌كه ما انقباض عضلات شكمي را داريم، در نتيجه اين گرفتگي محتواي معده ما از راه دهاني خارج مي‌شود و البته اين حالت براي كاهش مسموميت بسيار مثبت عمل مي كند.

كاهش اشتها

تب: تب مي‌تواند عاملي براي بيشتر بيماري‌ها باشد و نشان دهنده اين است كه سيستم ايمني بدن فعال شده و با عامل بيماري‌زا در حال مقابله است.

لرز: لرز و ضعف عمومي از ديگر علائم مسموميت است.

ضعف و خستگي: هنگامي اتفاق مي‌افتد كه سيستم ايمني بدن شما درحال مبارزه با عامل بيماري‌زا و مشغول آزادسازي سيتوكين ها است. از طرف ديگر هم به خاطر كمبود اشتها، شما ميلي به خوردن غذا نداريد و در كل ضعف و خستگي، باعث استراحت شما مي‌شود كه به روند درمان و كمك مي‌كند.

سردرد: سردرد در مسموميت بسيار به چشم مي‌خورد كه مي‌تواند بعلت كم آبي، استرس و خستگي بدن ايجاد شود.

​

علايم مسموميت‌هاي خطرناك

اگر علائم زير را مشاهده كرديد يعني شما دچار مسموميت حاد شده و سريعاً بايد با مركز فوريت‌هاي پزشكي تماس حاصل كرده يا خود را به پزشك برسانيد.

• اگر اسهال شما با خوردن داروهاي خانگي بيشتر از ۳ روز ادامه دار شد

• اگر تب شما بالاي ۳۹ درجه برود

• اگر ديد شما دچار مشكلاتي چون دوبيني و تاري ديد شود

• اگر اختلالي در صحبت كردن شما ايجاد شد مانند لكنت زبان و سنگين شدن زبان ه

• نگامي‌كه نشانه‌هاي شديد كم‌آبي را مشاهده كرديد مانند بي‌حالي بسيار شديد، تغيير رنگ ادرار به تيره وخشكي شديد دهان

• اگر خون در ادرار يا مدفوع خود مشاهده كرديد

عوامل ايجاد مسموميت غذايي

در مورد مسموميت هاي غذايي ۳ عامل اصلي وجود دارد

باكتري‌ها: بعضي از باكتري‌ها مي‌توانند باعث ايجاد مسموميت غذايي شوند كه مهم‌ترين آن سالمونلا است. طبق آزمايشي كه در آمريكا انجام شده، باكتري سالمونلا سالانه ۱ ميليون مورد مسموميت را ايجاد مي كند. از باكتري‌هاي ديگر مي‌‌توان به اي كولاي و ليستريا اشاره كرد.

انگل‌ها: مسموميت با انگل‌ها كمتر شايع است و اصولاً وقتي ايجاد مي‌شود كه دست‌ها يا مواد غذايي به خوبي شسته نشوند. اگر مسموميت از طريق انگل ايجاد شود، متأسفانه مي‌تواند براي مدت طولاني در دستگاه گوارش شما بماند.

ويروس‌ها: يكي از ويروس‌هايي كه طبق آمار سالانه ۱۹ ميليون مسموميت غذايي ايجاد مي‌كند، نورو ويروس يا همان ويروس نورواك است. اين ويروس مي‌تواند در حالت‌هاي بسيار شديد حتي مرگ‌بار باشد.

درمان دارويي براي مسموميت

اگر مسموميت شما با استراحت و درمان‌هاي خانگي برطرف نشد، حتماً به دارو نياز داريد. داروهايي كه براي مسموميت استفاده مي شوند را مي‌‌توان بدون نسخه تهيه كرد اما حتماً با پزشك داروخانه مشورت كنيد. يكي از اين داروها ايموديوم (Imodium) مي باشد و ديگري پپتوبيسمول (Pepto-Bismol) كه اين دو دارو، اسهال را برطرف كرده و همچنين حالت تهوع را كمتر مي‌كنند. البته ازآنجايي‌كه اسهال و استفراغ خود براي بيرون فرستادن عامل مسموميت از بدن، لازم و ضروري هستند بهتر است حتماً توسط پزشك معاينه شويد.

اگر مسموميت بقدري در شما زياد باشد كه اسهال بسيار زياد شده و دچار كمبود آب شديد، حتماً به درمانگاه مراجعه كرده و براي جبران آب از دست داده، سرم وصل كنيد. اگر مسموميت به‌قدري زياد باشد كه عفونت در بدن شما پخش شود، نياز داريد كه چند روز در بيمارستان بمانيد.

در زمان مسموميت از چه غذاهايي استفاده نكنيد

بهتر است در چند روز مسموميت تا بهتر شدن حالتان، از خوردن:

شير و پنير و همچنين محصولات لبني ديگر خودداري كنيد

غذاهاي خيلي چرب استفاده نكنيد

غذاهاي تند و پرادويه را كنار بگذاريد

قند و مواد قندي را از برنامه غذايي خود حذف كنيد

غذاهاي سرخ‌شده را هم كنار بگذاريد

نوشيدني‌هايي چون الكل، نيكوتين و نوشيدني‌هاي كافئين‌دار مثل نوشابه و قهوه را براي مدتي فراموش كنيد

در زمان مسموميت از چه غذاهايي استفاده كنيد

در هنگام مسموميت مي‌توانيد از مواد غذايي زير استفاده كنيد تا به بهبود حال شما كمك كند:

موز، آب مرغ، سبزيجات آب‌پز شده، آب‌ميوه رقيق شده، نان تست، پوره سيب‌زميني، بلغور جوي دوسر، ژلاتين، برنج و كراكر نمكي

چند درمان خانگي براي رفع مسموميت

سركه سيب: مي‌توانيد ۲ قاشق غذاخوري سركه سيب را در ۱ ليوان آب ولرم حل كرده و آن را بنوشيد. اگر معده شما تحمل سركه سيب را دارد، مي‌توانيد مقدار آب را كمتر كرده و تقريباً 2 قاشق غذاخوري سركه را كمي رقيق كرده و بخوريد.

برگ ريحان: مي توانيد ۱ قاشق چاي‌خوري ريحان خشك‌شده را در ۱ استكان آب جوش ريخته تا دم بكشد. سپس آن را صاف كرده و در ۳ نوبت آن را بنوشيد. مي‌توانيد به جاي ريحان خشك‌شده از روغن ريحان هم استفاده كنيد.

ليمو: يك داروي ساده اما بسيار مؤثر در مسموميت‌هاي غذايي. هر ۳ ساعت ۱ قاشق آب ليموي تازه را بخوريد. مي‌توانيد ليمو را با آب جوش و عسل قاطي كنيد.

عسل: يك داروي طبيعي و كامل براي رفع مسموميت است اما مي‌توانيد آن را همراه با آب ليمو هم استفاده كنيد. هر سه ساعت ۱ قاشق چاي‌خوري عسل را خالي بخوريد.

شنبليله و ماست: ۱ قاشق چاي‌خوري شنبليله را به حدود ۱ قاشق غذاخوري ماست بدون چربي اضافه كنيد سپس هر ۳ ساعت از اين تركيب نوش جان كنيد.

موز: موز مي‌تواند براي شما يك داروي بسيار مؤثر باشد. براي استفاده از آن هم كار خاصي را نبايد انجام دهيد. موز رسيده را برداشته و آن را بسيار آرام‌آرام بخوريد. مي‌توانيد چند بار در روز اينكار را تكرار كنيد.

زيره: زيره سياه يكي از ادويه‌هاي پركاربرد هر آشپزي است. شما مي‌توانيد زيره را به‌صورت چاي دم كرد و بخوريد يا اين‌كه چندبار در روز به اندازه ۱ قاشق چاي‌خوري زيره راه برداشته و خالي بخوريد.

سير: سير را مي‌‌توان يك داروي خانگي با كاربردهاي بسيار زيادي دانست كه يكي از كاربردهاي آن در تسكين مسموميت است. ۲تا 3 بار در روز ۱ حبه از سير را بخوريد.

بابونه: بجز تسكين مسموميت شما، خاصيت آرام‌بخشي هم دارد و مي‌تواند حال شما را بهتر كرده و استراحت تان را عميق‌تر كند. براي تهيه دمنوش بابونه، ابتدا مقداري از آن را داخل يك استكان آب جوش بريزيد و بگذاريد ۱۰ دقيقه دم بكشد سپس آن را صاف كرده و بنوشيد.